Thắt dây an toàn khi đi ô tô dường như là một thao tác quan trọng nhưng lại bị rất nhiều người Việt lãng quên. Đây là một trong những nguyên nhân khiến hậu quả các vụ va chạm trở nên nặng hơn.
Mặc dù đã được các nhà sản xuất khuyến cáo rất nhiều, nhưng việc thắt dây an toàn khi đi ô tô vẫn luôn bị nhiều người lãng quên. Nhiều người còn cho rằng, việc thắt dây an toàn khi di chuyển trong nội thành là điều không thực sự cần thiết. Đây là quan niệm sai lầm.
Dây đai an toàn trên xe ô tô là một chi tiết rất nhỏ trên xe và xét về giá trị, nó còn nhỏ hơn nữa so với giá trị của chiếc xe nhưng xét về tầm quan trọng trong việc bảo vệ tính mạng người ngồi trên xe, thì dây đai an toàn lại đứng hàng đầu với công dụng rất quan trọng.
Một nghiên cứu của Toyota vừa qua đã chỉ ra rằng, túi khí trên xe vẫn có thể "bung" khi không thắt dây an toàn. Tuy nhiên, hiệu quả lại kém đi rất nhiều so với việc cài dây an toàn.
Cấu tạo một dây đai an toàn thường bao gồm dây đai và khoá. Dựa trên cảm biến va chạm, thông tin được truyền tới bộ điều khiển dây đai để tự động siết chặt dây đai, nhờ đó có thể giữ chắc cơ thể không bị văng khỏi ghế. Nhờ các tính năng của dây đai có thể tự nới lỏng hoặc tự hãm nên lúc bình thường chúng ta vẫn cảm thấy thoải mái khi đeo dây nhưng khi va chạm mạnh dây đai sẽ tự siết lại và giữ cơ thể chúng ta tại chỗ ngồi.
Khi xảy ra va chạm thì quán tính của xe, của lái xe và của hành khách trên xe hoàn toàn độc lập với nhau. Giả sử trường hợp xảy ra va chạm trực diện (vào cột điện, bức tường kiên cố...) làm chiếc xe đột ngột dừng lại nhưng do lái xe, hành khách là những vật thể độc lập với xe nên sẽ tiếp tục chuyển động về phía trước và nếu không thắt dây đai an toàn thì người sẽ lao về phía trước va đập vào kính chắn gió, vô lăng, bảng táp lô.... với vận tốc tương ứng với vận tốc của xe trước lúc xảy ra va chạm, thậm trí trường hợp va chạm tại vận tốc lớn người có thể bay xuyên qua kính chắn gió và tiếp tục va chạm với các vật thể khác trong quá trình di chuyển.
Do kính là một chất liệu cứng, đầu là một trong những bộ phận của cơ thể dễ bị tổn thương nhất nên nguy cơ bị chấn thương nghiêm trọng hoặc tử vong sau khi va chạm là rất lớn. Theo thống kê thì 75% người lái xe bị văng ra khỏi xe do không thắt dây đai an toàn đều bị tử vong.
Khi thắt dây đai an toàn đúng quy cách, các đây đai sẽ truyền phần lớn lực dừng thông qua các phần trên cơ thể như khung xương chậu, xương sườn. Lực này tác động vào nhiều điểm trên cơ thể nên không gây nhiều tổn thương và sẽ giảm được phần lớn các tác hại.
Ngoài ra, cũng theo quy định từ Nghị định 46 mới có hiệu lực, nếu tham gia giao thông thắt dây an toàn (tại những điểm có trang bị dây an toàn) thì người điều khiển phương tiện sẽ bị xử lý vi phạm hành chính.
Cụ thể, mức phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với hành vi không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn) khi xe đang chạy.
Đáng lưu ý, việc áp dụng quy định này để xử phạt đối với người điều khiển, người được chở trên xe ô tô trong trường hợp người được chở ở hàng ghế phía sau trên xe ô tô không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn) khi xe đang chạy được thực hiện kể từ ngày 01/01/2018. Còn đối với người ngồi ở hàng ghế phía trước lực lượng chức năng đã và đang xử lý theo quy định.